W tym temacie połączyłem dwa wątki: VBIED oraz SVBIED ze względu na nieznaczną różnicę w ich użyciu.
VBIED (Vehicle-Borne Improvised Explosive Device- samochód pułapka) różni się od SVBIED (Suicide Vehicle-Borne Improvised Explosive Device – Samobójczy Pojazd z Improwizowanymi Ładunkami Wybuchowymi) tym, że w pierwszym przypadku samochód nie posiada kierowcy, nie porusza się a co za tym idzie dla zamachowca lub grupy zamachowców nie stanowi zagrożenia. W drugim przypadku pojazd wypełniony ładunkami wybuchowymi jest prowadzony przez kierowcę-samobójcę i detonowany w pobliżu celu.
Choć pierwsze wykorzystanie samochodu-pułapki miało miejsce już na początku XX w. – co znamienne w nieudanej próbie zamachu na sułtana Imperium Osmańskiego Abdülhamida II w 1905 r. w którym zginęło 26 osób. Natomiast pierwszym znanym zamachem samobójczym z wykorzystaniem samochodu (SVBIED) była w 1927 roku masakra w Bath w Michigan, podczas którego zamachowiec używając detonatora odpalił dynamit w szkole, po czym w trakcie następującej akcji ratunkowej, zdetonował samochód ginąc na miejscu, zabijając w sumie 45 osób, w tym 38 dzieci. Przez kolejnych sto lat zarówno VBIED jak i SVBIED były nadal wykorzystywane do prowadzenia zamachów na konkretne osoby lub grupy osób w mocno ograniczonym zakresie i z incydentalną częstotliwością (takiej taktyki dokonywania zamachów w miastach, także z wykorzystaniem zwierząt pociągowych uczyli islamistów amerykańscy „doradcy“ podczas sowieckiej inwazji Afganistanu). Na początku XXI w. dalszy rozwój islamskich organizacji terrorystycznych spowodował jedynie zwiększoną ilość zamachów z użyciem samochodów-pułapek, w tym także samobójczych, bez znaczących różnic w taktyce ich użycia. Sytuacja ta zmieniła się jednak wraz z pojawieniem się i błyskawicznym rozwojem Daesh, którego jednym ze znaków rozpoznawczych stały się SVBIED.
Konstrukcja
Podstawę SVBIED, konstruowanych przez Daesh, stanowi niezwykle różnorodna gama pojazdów, z których część jest modyfikowana w specjalnych warsztatach na zajętych obszarach Iraku i Syrii. Z oczywistych względów najpopularniejszymi pojazdami wykorzystywanymi w tym celu są cywilne samochody osobowe i ciężarowe, których na terenie opanowanym przez Daesh znalazło się kilkanaście, jeśli nie kilkadziesiąt, tysięcy. W tej kategorii używa się zarówno nieopancerzonych cywilnych pojazdów, tzw. ukrytych SVBIED, jedynie załadowanych ładunkami wybuchowymi do ataków w terenie zurbanizowanym, a także ich analogicznie opancerzonych odpowiedników do ataków w otwartym terenie. W przypadku tych ostatnich stosuje się najczęściej prowizoryczne opancerzenie przedniej części karoserii, a także błotników płytami pancernymi w celu wzmocnienia odporności w najbardziej zagrożonych ostrzałem strefach. Niektóre pojazdy są jednak poddawane bardziej zaawansowanym modyfikacjom, polegającym na zastąpieniu oryginalnej karoserii płytami pancernymi (lub raczej częściej stalowymi, co nadaje tym pojazdom charakterystyczny pudełkowaty kształt), czasami wzmocnionymi ekranami siatkowymi, w celu zapewniania ochrony przed ogniem broni małokalibrowej i granatników przeciwpancernych, które w chwili eksplozji stanowią dodatkowy czynnik rażący. Prędkość maksymalna SVBIED sięga 90 km/h, dopuszczalna ładowność ok. 1,5 t, a zasięg skuteczny zabójczej fali nadciśnienia do kilkudziesięciu metrów, ale zasięg rażenia odłamków może wynosić nawet kilkaset!
W celu złamania oporu silnie umocnionych stanowisk w roli SVBIED wykorzystano także kilka buldożerów, które zostały solidnie opancerzone poprzez przyspawanie znacznych rozmiarów płyt stalowych, dodatkowo wzmocnionych prymitywnym ekranem siatkowym. Prędkość maksymalna tego typu pojazdów jest niewielka i wynosi kilka – kilkanaście km/h, jednak mogą one zabrać ładunki wybuchowe o większej masie, dzięki czemu są w stanie burzyć całe umocnione obiekty. Nowością, jaką wprowadziło zarówno ISIS jak i Daesh, jest także zastosowanie w roli SVBIED zdobycznych wozów bojowych – zarówno irackich, jak i syryjskich wojsk rządowych. Zdecydowanie najpopularniejszymi spośród nich są: pojazdy HMMWV, bojowe wozy piechoty BMP-1 (a także oparte na ich podwoziu, a bezużyteczne dla Daesh wozy dowodzenia BMP-1KSz i zabezpieczenia technicznego BREM-2), transpotery opancerzone M113A2/A3, a także czołgi T-55A. W przypadku HMMWV konwersja polega głównie na mniej lub bardziej starannym dospawaniu dodatkowych płyt stalowych do karoserii. W przypadku BMP-1 i pochodnych podstawowa konwersja polega na usunięciu wieży (w przypadku BMP-1) lub osprzętu inżynieryjnego (w przypadku BREM-2), choć często stosuje się także montaż prymitywnych ekranów siatkowych na bokach kadłuba i z tyłu tych pojazdów w celu ochrony przed głowicami granatników przeciwpancernych. W przypadku M113 podstawowa modyfikacja polega na wzmocnieniu przedniej części kadłuba poprzez dospawanie dodatkowych płyt stalowych bądź ekanów pancerza prętowego lub siatkowego.
Przykładowe zdjęcia SVBIED użytych przez różne organizacje islamskie:
Filmiki z użyciem SVBIED- w tym doskonale widać jak uciekający zostają znokautowani fragmentami z rozerwanego samochodu:
Tu widać rozpraszający się konwój po rozpoznaniu zbliżającego się SVBIED zmontowanego przez ISIS :
Wojenne selfie (od 22 sekundy)
Kolejny atak (od 30 sekundy):
Olbrzymia fala uderzeniowa po wybuchu SVBIED:
To tylko kilka poglądowych zdjęć i filmików, których zarówno w mojej kolekcji jak i w necie jest dużo więcej...
VBIED (Vehicle-Borne Improvised Explosive Device- samochód pułapka) różni się od SVBIED (Suicide Vehicle-Borne Improvised Explosive Device – Samobójczy Pojazd z Improwizowanymi Ładunkami Wybuchowymi) tym, że w pierwszym przypadku samochód nie posiada kierowcy, nie porusza się a co za tym idzie dla zamachowca lub grupy zamachowców nie stanowi zagrożenia. W drugim przypadku pojazd wypełniony ładunkami wybuchowymi jest prowadzony przez kierowcę-samobójcę i detonowany w pobliżu celu.
Choć pierwsze wykorzystanie samochodu-pułapki miało miejsce już na początku XX w. – co znamienne w nieudanej próbie zamachu na sułtana Imperium Osmańskiego Abdülhamida II w 1905 r. w którym zginęło 26 osób. Natomiast pierwszym znanym zamachem samobójczym z wykorzystaniem samochodu (SVBIED) była w 1927 roku masakra w Bath w Michigan, podczas którego zamachowiec używając detonatora odpalił dynamit w szkole, po czym w trakcie następującej akcji ratunkowej, zdetonował samochód ginąc na miejscu, zabijając w sumie 45 osób, w tym 38 dzieci. Przez kolejnych sto lat zarówno VBIED jak i SVBIED były nadal wykorzystywane do prowadzenia zamachów na konkretne osoby lub grupy osób w mocno ograniczonym zakresie i z incydentalną częstotliwością (takiej taktyki dokonywania zamachów w miastach, także z wykorzystaniem zwierząt pociągowych uczyli islamistów amerykańscy „doradcy“ podczas sowieckiej inwazji Afganistanu). Na początku XXI w. dalszy rozwój islamskich organizacji terrorystycznych spowodował jedynie zwiększoną ilość zamachów z użyciem samochodów-pułapek, w tym także samobójczych, bez znaczących różnic w taktyce ich użycia. Sytuacja ta zmieniła się jednak wraz z pojawieniem się i błyskawicznym rozwojem Daesh, którego jednym ze znaków rozpoznawczych stały się SVBIED.
Konstrukcja
Podstawę SVBIED, konstruowanych przez Daesh, stanowi niezwykle różnorodna gama pojazdów, z których część jest modyfikowana w specjalnych warsztatach na zajętych obszarach Iraku i Syrii. Z oczywistych względów najpopularniejszymi pojazdami wykorzystywanymi w tym celu są cywilne samochody osobowe i ciężarowe, których na terenie opanowanym przez Daesh znalazło się kilkanaście, jeśli nie kilkadziesiąt, tysięcy. W tej kategorii używa się zarówno nieopancerzonych cywilnych pojazdów, tzw. ukrytych SVBIED, jedynie załadowanych ładunkami wybuchowymi do ataków w terenie zurbanizowanym, a także ich analogicznie opancerzonych odpowiedników do ataków w otwartym terenie. W przypadku tych ostatnich stosuje się najczęściej prowizoryczne opancerzenie przedniej części karoserii, a także błotników płytami pancernymi w celu wzmocnienia odporności w najbardziej zagrożonych ostrzałem strefach. Niektóre pojazdy są jednak poddawane bardziej zaawansowanym modyfikacjom, polegającym na zastąpieniu oryginalnej karoserii płytami pancernymi (lub raczej częściej stalowymi, co nadaje tym pojazdom charakterystyczny pudełkowaty kształt), czasami wzmocnionymi ekranami siatkowymi, w celu zapewniania ochrony przed ogniem broni małokalibrowej i granatników przeciwpancernych, które w chwili eksplozji stanowią dodatkowy czynnik rażący. Prędkość maksymalna SVBIED sięga 90 km/h, dopuszczalna ładowność ok. 1,5 t, a zasięg skuteczny zabójczej fali nadciśnienia do kilkudziesięciu metrów, ale zasięg rażenia odłamków może wynosić nawet kilkaset!
W celu złamania oporu silnie umocnionych stanowisk w roli SVBIED wykorzystano także kilka buldożerów, które zostały solidnie opancerzone poprzez przyspawanie znacznych rozmiarów płyt stalowych, dodatkowo wzmocnionych prymitywnym ekranem siatkowym. Prędkość maksymalna tego typu pojazdów jest niewielka i wynosi kilka – kilkanaście km/h, jednak mogą one zabrać ładunki wybuchowe o większej masie, dzięki czemu są w stanie burzyć całe umocnione obiekty. Nowością, jaką wprowadziło zarówno ISIS jak i Daesh, jest także zastosowanie w roli SVBIED zdobycznych wozów bojowych – zarówno irackich, jak i syryjskich wojsk rządowych. Zdecydowanie najpopularniejszymi spośród nich są: pojazdy HMMWV, bojowe wozy piechoty BMP-1 (a także oparte na ich podwoziu, a bezużyteczne dla Daesh wozy dowodzenia BMP-1KSz i zabezpieczenia technicznego BREM-2), transpotery opancerzone M113A2/A3, a także czołgi T-55A. W przypadku HMMWV konwersja polega głównie na mniej lub bardziej starannym dospawaniu dodatkowych płyt stalowych do karoserii. W przypadku BMP-1 i pochodnych podstawowa konwersja polega na usunięciu wieży (w przypadku BMP-1) lub osprzętu inżynieryjnego (w przypadku BREM-2), choć często stosuje się także montaż prymitywnych ekranów siatkowych na bokach kadłuba i z tyłu tych pojazdów w celu ochrony przed głowicami granatników przeciwpancernych. W przypadku M113 podstawowa modyfikacja polega na wzmocnieniu przedniej części kadłuba poprzez dospawanie dodatkowych płyt stalowych bądź ekanów pancerza prętowego lub siatkowego.
Przykładowe zdjęcia SVBIED użytych przez różne organizacje islamskie:
Filmiki z użyciem SVBIED- w tym doskonale widać jak uciekający zostają znokautowani fragmentami z rozerwanego samochodu:
Tu widać rozpraszający się konwój po rozpoznaniu zbliżającego się SVBIED zmontowanego przez ISIS :
Wojenne selfie (od 22 sekundy)
Kolejny atak (od 30 sekundy):
Olbrzymia fala uderzeniowa po wybuchu SVBIED:
To tylko kilka poglądowych zdjęć i filmików, których zarówno w mojej kolekcji jak i w necie jest dużo więcej...
2
27
